Overheden buigen zich over CO2-reductie tijdens roadshows CO2-Prestatieladder voor overheden

Met deze rondreizende informatiebijeenkomsten kregen overheden de kans om te vertellen over hun ervaringen met de CO2-Prestatieladder als CO2-managementsysteem en aanbestedingsinstrument voor Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI). Overheidsorganisaties die nog niet bekend zijn met de Ladder of overwegen om het duurzaamheidsinstrument toe te passen, konden op die manier vanuit de ervaringen van andere overheden leren. Zo wilde SKAO de organisaties informeren en aansporen om gebruik te maken van de CO2-Prestatieladder, waardoor de overheden hun voorbeeldrol in de transitie naar duurzaamheid kunnen nemen en structureel werken aan CO2-reductie in de bedrijfsvoering en in projecten.

Mede dankzij de unieke samenwerking met de koepels heeft de CO2-Prestatieladder tijdens de roadshows 220 personen weten te bereiken die werkzaam zijn bij 4 ministeries, 10 provincies, 17 waterschappen, 25 gemeenten en overheid-gelieerde partijen zoals onder andere RVO, RvA, de politie en de belastingdienst.

Roadshow Groningen

Voor de eerste bijeenkomst van de reeks verwelkomde SKAO de overheden in het provinciehuis in Groningen. Gedeputeerde Fleur Gräper vertelde tijdens het plenaire deel van de roadshow over het belang van duurzaamheid en CO2-reductie. “Wij wonen in een provincie waar wij de effecten van fossiele brandstoffen direct meemaken. De vraag is dan hoe we weer bovenop komen na aardbevingen als gevolg van fossiele gaswinning. Daarom is de transitie naar duurzaamheid ontzettend belangrijk”, aldus Gräper. De gedeputeerde geeft toe dat de provincie nog niet alle aanbestedingen doet met de Ladder en ook nog niet gecertificeerd is op het CO2-managementinstrument. Gräper ziet echter kansen voor de provincie om gebruik te maken van de CO2-Prestatieladder voor het behalen van de eigen CO2-reductiedoelstellingen van Groningen.

Dat de Ladder inzichten biedt in CO2-reductie en certificaathouders uitdaagt om daarin continue te verbeteren, beaamt wethouder Frans Veltman van gemeente De Fryske Marren. De gemeente is onlangs gecertificeerd op de CO2-Prestatieladder. “Gemeentelijke organisaties hebben nogal eens de neiging om nieuw beleid tot in details op papier te zetten. Vaak ben je dan al een jaar verder voordat je überhaupt aan de slag kan”, zegt Veltman. “Op een gegeven moment moet je gewoon dingen gaan doen; zo creëer je immers de duurzame voorbeelden waarmee je anderen meekrijgt.”

Roadshow Limburg

De tweede bijeenkomst vond plaats bij het Waterschapsbedrijf Limburg te Roermond. Tijdens het plenaire deel van de bijeenkomst spraken wethouder Didi Dorestijn van de gemeente Barneveld en Henkjan van Meer, beleidsadviseur bij Unie van Waterschappen, over de CO2-Prestatieladder. Dorresteijn: “De CO2-Prestatieladder is een middel dat ons helpt bij het vaststellen van onze eigen CO2-reductiedoelen en om die te behalen.” De gemeente Barneveld is sinds 2018 gecertificeerd op de CO2-Prestatieladder niveau 3.

“Zelf certificeren met de CO2-Prestatieladder kan enorm helpen om hetzelfde inzicht te krijgen dat opdrachtnemers vaak al hebben”, zegt Van Meer. “We staan er soms van versteld hoe ver sommige opdrachtnemers al zijn. Ze willen graag dat we vragen naar hun uitstoot.” Daarnaast geeft de beleidsadviseur aan dat de Ladder overheden helpt bij het maken van de juiste keuzes wanneer het gaat om CO2-reductie. “De CO2-Prestatieladder geeft overheden inzicht in waar ze de meeste CO2-reductie kunnen behalen. De euro’s kun je immers maar één keer uitgeven en de Ladder helpt ons bij het maken van de juiste keuzes.”
 

Roadshow Den Haag

De laatste roadshow van de reeks vond plaats in Den Haag, waar Secretaris-Generaal Lidewijde Ongering van het ministerie Infrastructuur en Waterstaat (IenW) de aanwezigen toesprak tijdens het plenaire deel van de bijeenkomst. “Het belangrijkste is om gewoon te beginnen met het terugdringen van je CO2-uitstoot, stap voor stap”, aldus Ongering. Na haar toespraak overhandigde de Secretaris-Generaal de estafettestok van de CO2-Prestatieladder aan wethouder Jan van Dellen van de gemeente Arnhem. Hiermee geeft de gemeente aan dat zij zich binnenkort laten certificeren op de Ladder en het voorbeeld van andere overheden volgt bij het reduceren van de CO2-uitstoot.



Na de overhandiging van de estafettestok presenteerde SKAO de primeur ‘Praktische Gids voor Overheden’. Het document is bedoeld voor overheden die serieus aan de slag willen met het implementeren van de CO2-Prestatieladder op niveau 3, gericht op de eigen organisatie.

Ter afsluiting van het plenaire deel van de bijeenkomst, vond een paneldiscussie plaats. Panelleden wethouder Jeroen de Jong van de gemeente Harderwijk, dijkgraaf Toine Poppelaars van Waterschap Scheldestromen en Jacques Dubbeldam, programmamanager Duurzame Bedrijfsvoering bij het ministerie IenW, gingen met elkaar het gesprek aan.

“De CO2-Prestatieladder speelt een grote rol in het uitvoeren van onze voorbeeldfunctie, mar ook in het creëren van bewustwording rondom duurzaamheid”, aldus de wethouder. “We hadden ook zonder de Ladder allerlei duurzame maatregelen kunnen treffen en in principe maak je dan nog steeds de juiste stappen. Door onze duurzaamheidsambities echter te koppelen aan de CO2-Prestatieladder, maken we onze doelen concreter, belangrijker en laten we veel meer zien dat we er werk van maken.” Dit beaamde de dijkgraaf. Poppelaars: “Waterschappen zien kansen voor de CO2-Prestatieladder om te worden toegepast bij aanbestedingen. Door te certificeren, krijgen ze echter inzicht in wat zij van opdrachtnemers vragen en wat zij zelf kunnen doen aan CO2-reductie.”

“Het ministerie IenW behaalde in 2018 het certificaat niveau 4 en kijkt nu naar de mogelijkheden om niveau 5 van de CO2-Prestatieladder te behalen”, zegt Dubbeldam. “De Ladder helpt ons niet alleen bij het reduceren van CO2 in de bedrijfsvoering, maar ook in projecten en in de keten. Vooral bij onze leveranciers in de grond-, weg- en waterbouw, waar onze invloed in de markt het grootst is.”

 

Certificeren en Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI) met de CO2-Prestatieladder

Het plenaire deel van de roadshows werd gevolgd door twee sessierondes waaruit deelnemers konden kiezen uit drie sessies, namelijk:

1. Certificeren met de CO2-Prestatieladder: De CO2-Prestatieladder als CO2-managementinstrument
2. Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI) met de CO2-Prestatieladder: De CO2-Prestatieladder als aanbestedingsinstrument
3. Duurzaam Opdrachtgeverschap
   
   

Bekijk hier de slides die tijdens de sessies van de roadshows zijn gebruikt.

Tijdens de sessies bood SKAO een podium aan overheden die de Ladder hebben toegepast in aanbestedingen en als CO2-managementinstrument. De gecertificeerde gemeenten Barneveld, De Fryske Marren en Harderwijk vertelden over hun ervaringen met de Ladder als CO2-managementinstrument. “Als je al het laaghangende fruit hebt gehad, werkt een focus op terugverdientijden niet meer. De focus moet dan liggen op CO2-reductie. Daarvoor is de CO2-Prestatieladder een hele prettige stok achter de deur”, zegt Karien van Houwelingen, verantwoordelijk voor de CO2-Prestatieladder in de gemeente Barneveld.

Ook de sessie MVI met de CO2-Prestatieladder werd druk bezocht. Zo vertelden Waterschap Scheldestromen en de provincie Gelderland over hoe zij de Ladder hebben ingezet in hun aanbestedingen. “De CO2-Prestatieladder is een bewezen instrument. Het systeem wordt landelijk ingevoerd en is bij veel partijen bekend. Dit is voor ons een aanleiding om gebruik te maken van de Ladder in de aanbesteding”, aldus Evert Swart, programmamanager Duurzaamheid bij Waterschap Scheldestromen. Inmiddels heeft het Zeeuwse waterschap 20 miljoen euro aanbesteed door gebruik te maken van de CO2-Prestatieladder.



Tot slot konden deelnemers van de roadshows tijdens de sessie ‘Duurzaam opdrachtgeverschap’ leren van de ervaringen van het ministerie IenW bij het behalen van een certificaat op de Ladder. De sessie werd door PIANOo aangevuld met informatie over aanbestedingsprocessen. “De CO2-Prestatieladder helpt ons bij het focussen op daar waar je de meeste impact kunt maken en de grootste CO2-reductie kunt behalen”, vertelt Arjen Kapteijns, coordinerend adviseur duurzame bedrijfsvoering bij het ministerie IenW. “Nu ligt de focus binnen IenW op duurzaamheid en CO2-reductie in de bedrijfsvoering en in projecten. Maar de Ladder daagt ons uit om continue te verbeteren. Dat betekent dat wanneer de bedrijfsvoering en projecten in orde zijn, we naar andere aspecten moeten kijken waar we impact kunnen maken. Het wordt dan steeds belangrijker voor IenW om bijvoorbeeld weggebruikers te stimuleren hun CO2-uitstoot te reduceren.”

Meer weten over de CO2-Prestatieladder voor overheden? Bekijk hier de animatie ‘CO2-Prestatieladder voor overheden’.

Download hier de brochure ‘CO2-Prestatieladder voor overheden’.
Download hier de ‘Praktische gids CO2-Prestatieladder voor overheden’.
Lees hier de ervaringen van andere overheden die voor u zijn gegaan met een certificaat op de CO2-Prestatieladder.