Gelderse overheden werken aan klimaatambities met de CO2-Prestatieladder

CO2-uitstoot structureel terugdringen

Met een opkomst van de provincie Gelderland, 3 waterschappen en 31 gemeenten was deze unieke bijeenkomst geslaagd. De bijeenkomst werd georganiseerd door de Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden en Ondernemen (SKAO) in samenwerking met het Gelders Energieakkoord (GEA) en stichting Klimaatverbond. Gelderland is een absolute koploper: eerder dit jaar hebben Gelderse overheden die aangesloten zijn bij het GEA de ambitie geuit om aan de slag te gaan met de CO2-Prestatieladder. De bijeenkomst op 27 september was speciaal georganiseerd voor Gelderse overheden die deze ambitie waar willen maken. Met een certificaat op de CO2-Prestatieladder geeft een overheid invulling aan de klimaatdoelstellingen. Daarnaast geeft een overheid met een certificaat een sterk signaal af aan de markt: practice what you preach!

Aan de slag met de CO2-Prestatieladder

Tijdens het plenaire deel van deze bijeenkomst hebben de gemeenten Harderwijk, Barneveld en Bronckhorst een symbolische estafettestok doorgegeven aan de gemeentes Winterswijk, Berkelland en de stichting Klimaatverbond. Hiermee geven de partijen gehoor aan de oproep van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) om klimaatverandering aan te pakken met behulp van de CO2-Prestatieladder. Het ministerie IenW behaalde in de zomer het certificaat van de CO2-Prestatieladder op niveau 4.

Door de symbolische estafettestok aan te nemen, geven de gemeenten en Klimaatverbond aan dat zij op korte termijn zullen starten met certificering op de CO2-Prestatieladder. Klimaatverbond is daarmee de eerste stichting die een certificaat op de Ladder gaat behalen.

Ruimte voor innovatie

Het plenaire deel van de bijeenkomst bestond verder uit een korte presentatie van SKAO over de CO2-Prestatieladder en een paneldiscussie met de gemeente Barneveld en de gemeente Bronckhorst over hun ervaringen met de Ladder en het behalen van klimaatambities. Zowel de gemeente Barneveld als de gemeente Bronckhorst merken op dat er meer ruimte gecreëerd moet worden voor innovatie op het gebied van CO2-reductie. “Willen we verduurzamen binnen de lokale overheid, dan zullen we innovaties moeten omarmen”, aldus Didi Dorrestijn, CDA-wethouder van de gemeente Barneveld. De wethouder verwees verder naar een quote van Einstein. “Als je doet wat je altijd deed, krijg je wat je altijd kreeg.” Wethouder Paul Hofman van de gemeente Bronckhorst: "We hadden een afdeling duurzaamheid, maar nu is duurzaamheid van iedereen." De gemeente Bronckhorst werkt net als de gemeente Barneveld aan een certificaat op de CO2-Prestatieladder. "Het mooie van de CO2-Prestatieladder is dat het oproept tot creativiteit en samenwerking op het gebied van duurzaamheid en CO2-reductie." Dorrestijn vult aan: "Het heeft samenhang tussen verschillende afdelingen gebracht in het werken aan duurzaamheid." De gemeentes verwachten verder dat de Ladder CO2-reductie relevant maakt voor alle lagen van de organisatie.

De plenaire sessie werd gevolgd door vier sessies met als thema een certificaat behalen op de CO2-Prestatieladder, maatschappelijk verantwoord inkopen met de CO2-Prestatieladder, het klimaatakkoord en lokale overheden, en CO2-beprijzing. De aanwezigen konden twee sessies bijwonen in twee rondes, waarna de presentaties van alle sessies zijn vrijgegeven. In dit artikel vindt u ook de Powerpoint presentaties van deze sessies.
 

Hoe haal je een certificaat op de CO2-Prestatieladder?

De sessie ‘certificeren met de CO2-Prestatieladder’ werd gehouden door Annemiek Lauwerijssen, senior programmamanager bij SKAO, Melanie Hutting senior beleidsmedewerker milieu en duurzaamheid bij de gemeente Renkum en Eveline Prop, CO2-adviseur gemeente Renkum. In deze sessie deelde gemeente Renkum haar ervaringen als eerste Nederlandse gemeente met een certificaat op de CO2-Prestatieladder. Op basis van de ervaring van Renkum werd stap voor stap uitleg gegeven over het behalen van een certificaat op de Ladder. Daarnaast gaf SKAO een korte uitleg over de invalshoeken van de Ladder, namelijk inzicht in CO2-uitstoot, CO2-reductie, transparantie en participatie. Meer informatie over certificeren? Kijk op https://www.skao.nl/aan-de-slag-certificeren. 

Maatschappelijk Verantwoord Inkopen met de CO2-Prestatieladder

Tijdens de sessie ‘Maatschappelijk Verantwoord Inkopen met de CO2-Prestatieladder’ werd er onder andere gesproken over het MVO- en inkoopbeleid van Nederlandse overheden. De sessie werd gehouden door Maud Vastbinder, senior beleidsmedewerker bij SKAO en Harco Kersten, coördinator Duurzaamheid GWW bij Provincie Gelderland. Een aantal Nederlandse overheden hebben met het ondertekenen van het Manifest Maatschappelijk Verantwoord Inkopen en de Green Deal Duurzaam GWW (2.0) de ambitie uitgesproken om met duurzaam inkopen bij te dragen aan de strijd tegen klimaatverandering. Door de CO2-Prestatieladder in te zetten als aanbestedingsinstrument, worden (lokale) bedrijven uitgedaagd en beloond om hun organisatie en hun projecten te verduurzamen. Met klimaatgericht inkopen krijg je de markt in beweging! Harco Kersten licht toe dat de Provincie Gelderland sinds 2013, de CO2-Prestatieladder standaard bij alle openbare aanbestedingen als duurzaam inkoopinstrument inzet. Uit onderzoek van SKAO en onderzoeksbureau Significant blijkt dat er meer dan 75 overheden de Ladder inzetten in aanbestedingen. Meer weten over aanbesteden met de CO2PL? Kijk op https://www.skao.nl/aanbesteden.

Het Klimaatakkoord en (lokale) overheden

Tijdens de sessie ‘Het Klimaatakkoord en (lokale) overheden’ spraken Gijs Termeer, manager van SKAO en Sible Schone, directeur van het HIER Klimaatbureau, over hoe de CO2-Prestatieladder bijdraagt aan het behalen van klimaatdoelen. Zo staat in het nationale Klimaatakkoord vastgesteld dat Nederland in 2030 een CO2-reductie van 49 procent moet behalen ten opzichte van 1990. Dit vraagt om grote inzet van (lokale) overheden op thema’s als de gebouwde omgeving, elektriciteit, industrie, mobiliteit en landbouw. Door de Ladder te implementeren, hebben overheden een concreet CO2-managementsysteem en inkoopinstrument om duurzaamheid in de markt te stimuleren. Daarnaast kunnen overheden de Ladder gebruiken ter ondersteuning van handhaving op het gebied van duurzaamheidsbeleid.

Hoe werk je met een CO2-prijs?

Met CO2-beprijzing kunnen organisaties broeikasgassenuitstoot op een kosteneffectieve manier verminderen. CO2-beprijzing gaat om initiatieven die een expliciete prijs koppelen aan broeikasgasemissies. De prijs wordt vaak uitgedrukt in een waarde per ton CO2 equivalent (tCO2e). Dit thema stond centraal tijdens de sessie over CO2-beprijzing, die werd gehouden door Long Lam, managing consultant bij Navigant en door Josje Fens en Dieuwertje Walch van het Klimaatverbond. Volgens de consultant wordt CO2-beprijzing in veel landen over de hele wereld gebruikt. Zo zouden er al over de hele wereld 45 nationale en 25 sub-nationale overheden zijn, die een CO2-beprijzingssysteem hanteren of plannen hebben om dat te doen. In Nederland wordt CO2-beprijzing onder andere ingezet om ambitieuzere klimaatdoelstellingen voor 2030 vast te leggen.

De bijeenkomst werd afgesloten met een netwerkborrel, waarin de aanwezigen ervaringen met elkaar uitwisselden over de CO2-Prestatieladder en het behalen van klimaatambities.

Hebt u als overheid interesse in het behalen van een certificaat op de CO2-Prestatieladder? Bekijk dan onze brochure: De CO2-Prestatieladder voor overheden of neem contact op via [email protected] en wie weet wordt de volgende bijeenkomst over de CO2-Prestatieladder in uw regio gehouden.