NIEUWS 18 januari 2016 Nieuws van SKAO
Energierapport nodigt uit tot debat over wijken zonder aardgas
De aanpak van het klimaatprobleem staat centraal in het Energierapport van minister Kamp dat gisteren is verschenen. Het kabinet streeft in internationaal verband naar een CO2-arme energievoorziening die veilig, betrouwbaar en betaalbaar is.
Energiebehoeften
In navolging van de Raad voor de Leefomgeving werkt Kamp dit uit voor de vier fundamentele behoeften die we met energie willen vervullen: warmte van lage temperatuur (ruimteverwarming en tapwater), warmte van hoge temperatuur (proceswarmte in de industrie), transport en mobiliteit (vervoer) en elektriciteit
Het rapport bevat nog nauwelijks concrete maatregelen. In plaats daarvan roept Kamp aan het eind van het rapport op tot een Energiedialoog die in de tweede helft van dit jaar moet leiden tot een pakket maatregelen, die het volgend kabinet kan nemen.
Duurzame ruimteverwarming
Een duurzame ruimteverwarming betekent dat alle bestaande woningen en utiliteitsgebouwen ten minste gemiddeld energielabel A hebben in 2030. De resterende energievraag kan (vrijwel) CO2-neutraal worden gemaakt door direct gebruik van duurzame warmte (zonthermisch), warmtenetten op basis van aardwarmte, bio-warmtekrachtcentrales, restwarmte uit industrie of elektriciteitsproductie, warmtepompen, groen gas en mogelijk waterstof. Een duurzame ruimteverwarming betekent ook ingrijpende veranderingen in de infrastructuur, zoals de verzwaring van het elektriciteitsnet en de verwijdering van het gasnet.
Kamp pleit ervoor dat de regie bij de lokale overheden komt te liggen en dat lokaal en regionaal samen met netwerkbedrijven en bewoners warmte¬plannen gemaakt worden, met per locatie verschillende opties, al naar gelang de mogelijkheden ter plaatse. Het Energierapport biedt daarmee een enorme kans voor energiecoöperaties om hun werkterrein te verbreden van zon en wind naar een duurzame gebouwde omgeving. Een kernvraag die daarbij moet worden beantwoord is hoe eigenaar-bewoners mee kunnen worden genomen in deze transitie. De meeste mensen hebben nog geen flauw idee dat we moeten stoppen met aardgas voor de verwarming van onze woningen. Dat wordt dus een hele klus, zeker als mensen zich realiseren dat de huidige verwarming door een lage-temperatuur verwarming moet worden vervangen.
CO2-opslag
Geen kernenergie en kolen, neem een zonnepaneel en een molen. Dit oude adagium van de milieubeweging is kern van de visie van EZ op de elektriciteitssector. Bestaande kolencentrales moeten door aanscherping van het Europese emissiehandelssysteem worden voorzien van CO2-opslag. Hetzelfde geldt voor eventuele nieuwe gascentrales. Het kabinet steunt lokale energie initiatieven. Een belangrijk nieuw aandachtspunt wordt flexibiliteit: de koppeling van vraag en aanbod van stroom. Dat is nodig vanwege de sterke groei van zon en wind, weersafhankelijk vermogen. Dit betekent ongetwijfeld een discussie over de houdbaarheid van de salderingsregeling.
Elektrische auto’s worden belangrijk evenals biobrandstoffen in het wegtransport. Mogelijk is er ook een grote rol voor de omzetting van elektriciteit via waterstof in synthetische brandstoffen. In de industrie is het beeld het meest onduidelijk. Aandachtspunten zijn efficiëntieverbetering, bio-based economy en CO2-opslag.
Alles bij elkaar is het een visie die veel beter aansluit bij de opvattingen van de milieuorganisaties dan de visies uit het verleden. Dat is het goede nieuws. Dat maakt het zinvol in te gaan op de uitnodiging van EZ om met concrete voorstellen te komen hoe deze visie kan worden gerealiseerd.
Ook als SKAO oriënteren wij ons op onze rol in de Energiedialoog waartoe in het Energierapport wordt opgeroepen. Wij wisselen daarover graag met andere partijen van gedachten.
Sible Schöne
Voorzitter Centraal College van Deskundigen CO2-Prestatieladder
Programmadirecteur HIER klimaatbureau