Commercieel directeur Jasper de Jong van AVR: ‘We kunnen vanuit onze afvalcentrale in Duiven vanaf begin 2018 50.000 tot 70.000 ton CO₂ leveren aan afnemers rondom Arnhem. Tuinders kunnen CO₂ als grondstof gebruiken voor de groei van hun tomaten en sla.’ Tijdens een proef met TNO bleek dat het mogelijk is om CO₂ zodanig zuiver te scheiden van de rookgassen, dat het geschikt is voor gebruik in kassen. Hierdoor kan AVR CO₂ afvangen en leveren aan bedrijven die het kunnen gebruiken.

 

Restafval

AVR is een afvalverwerkend bedrijf, dat niet alleen restafval verbrandt, maar steeds meer restafval nuttig probeert te gebruiken. Dit past volgens AVR in het streven ‘om een schone wereld te creëren waarin niets onbenut blijft’. Door deze ontwikkeling zijn stoom, warmte en elektriciteit van bijproducten verworden tot de belangrijkste producten bij het verbranden van restafval, meldt AVR. ‘Deze energieproducten hebben de afgelopen jaren succesvol hun weg gevonden naar omliggende bedrijven en naar de stadswarmtenetten van Rotterdam en Duiven bij Arnhem’.

 

Stoom delen

‘We delen stoom met onze buren, zoals dat gebeurt in Rozenburg,’ vertelt De Jong. Volgens hem zit hier wel een limiet aan, van zo’n vier tot vijf kilometer rondom de afvalcentrale. Als de afstanden groter worden treedt er teveel warmteverlies op, waardoor de stoom teveel afkoelt. Maar deze restwarmte zou in de toekomst wel bruikbaar kunnen zijn om huizen te verwarmen in de winter. Daardoor kunnen huishoudens op termijn overschakelen van aardgas naar warmte, die afkomstig is uit de industrie. AVR is hierover in gesprek met diverse partijen, meldt De Jong.

 

Seizoenseffect

De behoefte aan warmte is niet het gehele jaar constant. In de zomer is de vraag naar warmte bij huishoudens laag. ‘We hebben te maken met het seizoenseffect. In koude maanden is er veel vraag naar warmte, maar in de warmere maanden is de vraag naar warmte bij huishoudens nagenoeg nul. Als je de vraag uitzet tegen de tijd krijg je het zogeheten badkuipmodel.’ Volgens De Jong ligt de uitdaging erin om de bodem van deze ‘badkuip’ te verhogen. Dat kan door het overschot aan warmte om te zetten in elektriciteit, maar ook daar treedt het seizoenseffect op, zij het in mindere mate.

 

Afvangen CO₂

AVR is erin geslaagd om CO₂ af te vangen uit rookgassen. Dat gebeurde in een eerste pilotproject bij haar afvalcentrale in Duiven. Het afgevangen CO₂ is zo zuiver dat het geschikt is voor gebruik in de kassenbouw. Tuinders kunnen CO₂ als grondstof gebruiken bij de teelt van groenten zoals tomaten en sla. ‘Het afvangen van CO₂ moet uiteindelijk de netto energie-efficiëntie in de keten verhogen’, zegt De Jong. Hij verwacht dat tuinders de CO₂ vooral in de zomermaanden gebruiken, als de vraag naar CO₂ in de kas hoog ligt. ‘Dat betekent dat we de CO₂ vooral in de zomer moeten leveren.’

 

Rotterdam

Op termijn wil AVR ook CO₂ afvangen bij haar afvalcentrale in Rozenburg, onder de rook van Rotterdam. De centrale produceert circa 1300 kiloton CO₂ per uur, waardoor de afvanginstallatie veel groter moet zijn dan bij de centrale in Duiven. ‘We gaan dat stap voor stap aanpakken, met het oog op levering van CO₂ aan kassen in het Westland. Het aanbod aan CO₂ is nu groter dan de vraag, maar we kunnen makkelijk 200 tot 300 kton CO₂ leveren,’ vertelt De Jong. De CO₂ kan volgens hem worden geleverd via de zogeheten OCAP-leiding tussen de Rotterdamse haven en Schiphol. Shell levert via deze leiding haar CO₂ van de raffinaderij aan de kassen in het Westland.

 

Wereldprimeur

Volgens De Jong krijgt AVR een wereldprimeur op dit terrein. ‘Het wordt de eerste afvalcentrale ter wereld die CO₂ gaat afvangen en leveren. Hiermee kan AVR bijdragen aan de overgang naar een duurzame energievoorziening.’ Het gebruik van CO₂ om het laatste restje aardgas uit bijna lege gasvelden onder de Noordzee te pompen acht De Jong ook mogelijk, maar dit is niet waar AVR voor kiest. ‘We willen de CO₂ gebruiken in producten, om uiteindelijk van onze fossiele verslaving af te komen. Dit principe nemen we mee in de keuzes die we maken voor de toekomst,’ aldus De Jong.