Groene stroom is elektriciteit die afkomstig is uit een hernieuwbare bron, zoals zon, wind of biomassa. Door groene stroom te gebruiken, kunt u de CO₂-uitstoot van uw bedrijf terugdringen. De CO₂-Prestatieladder hanteert strenge eisen voor wat u in uw emissie-boekhouding kunt rekenen als groene stroom. In dit artikel leggen we uit wat de eisen zijn en wat er verandert in de nieuwe versie (4.0) van de CO₂-Prestatieladder.
De meeste stroom die bedrijven gebruiken, is afkomstig uit het elektriciteitsnet. In uw energiecontract kunt u met uw energieleverancier afspreken dat de stroom die u afneemt deels of volledig groen is. Maar omdat er één elektriciteitsnet is waar we allemaal gebruik van maken, is het onmogelijk om groene en grijze stroom fysiek uit elkaar te houden.
Garanties van Oorsprong (GvO’s)
De oplossing hiervoor: Garanties van Oorsprong (GvO’s). GvO’s garanderen dat er net zoveel groene stroom op het net gezet wordt als dat er als ‘groen’ wordt afgehaald. Een energieleverancier kan een GvO ontvangen door zelf groene stroom op te wekken, maar ook door groene energie in te kopen bij derden. 1 GvO staat gelijk aan 1 megawattuur (MWh) duurzaam opgewekte energie.
Registratie van GvO’s
Wanneer u groene stroom afneemt, boekt uw energieleverancier GvO’s af via een registratieplatform. In Nederland is dat het platform van VertiCer. De energieleverancier hoeft alleen maar aan te kunnen tonen dat er voldoende GvO’s zijn aangeschaft en dat deze alleen aan u zijn verkocht. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) houdt hier toezicht op. Op het stroometiket en/of uw energiecontract vindt u hoeveel Nederlandse groene stroom u heeft afgenomen.
Europese handel in GvO’s
GvO’s zijn onderdeel van het European Energy Certificate System (EECS). GvO’s mogen vrij worden verhandeld tussen EU-lidstaten en nog een aantal landen, zoals Noorwegen, IJsland, Liechtenstein en Zwitserland. Gevolg is dat landen die meer energie opwekken dan ze zelf verbruiken, zoals Scandinavische landen, veel GvO’s verkopen aan landen waar minder aanbod van duurzame energie en GvO’s is, zoals Nederland.
GvO’s en de CO₂-Prestatieladder
De CO₂-Prestatieladder staat het gebruik van GvO’s toe, maar wel onder één voorwaarde: de groene stroom moet in hetzelfde land zijn geproduceerd als waar de stroom wordt gebruikt. Dat betekent dat wanneer uw bedrijf is gevestigd in Nederland de stroom uit uw GvO ook in Nederland moet zijn opgewekt. Diezelfde voorwaarde geldt voor vestigingen van uw bedrijf in het buitenland.
De reden hiervoor: additionaliteit
De reden dat we in de CO₂-Prestatieladder kiezen voor deze voorwaarde is dat we vinden dat het kopen van een GvO ook daadwerkelijk moet bijdragen aan de productie van extra groene stroom. Dit wordt ook wel additionaliteit genoemd. GvO’s die afkomstig zijn uit landen met een overschot aan groene energie, zoals Noorwegen, hebben die additionele waarde niet. Dit komt omdat de opbrengst van de GvO vanwege het grote aanbod in Noorwegen niet wordt ingezet voor nog meer opwekking van groene stroom.
Op De Groene Stroom Checker vindt u waar de groene stroom van uw leverancier van afkomstig is.
Klein verschil in prijs
De groene stroom van de Europese markt is iets goedkoper dan die van de Nederlandse markt. Wanneer u overstapt op Nederlandse groene stroom gaat u dus wel iets meer voor uw groene stroom betalen. Wel wordt dit prijsverschil steeds kleiner. Dit komt door de dalende prijs in Nederland als gevolg van het toenemende aanbod groene stroom en de stijgende prijs buiten Nederland als gevolg van de groeiende vraag naar groene stroom.
Uitzondering op de regel
Er is een uitzondering op de regel dat groene stroom in een GvO uit hetzelfde land moet komen als waar het wordt gebruikt. Die uitzondering geldt wanneer u kunt aantonen dat uw financiële bijdrage van doorslaggevend belang is om een project voor het opwekken van duurzame energie te kunnen realiseren of te laten voortbestaan. In dat geval kunt u een Power Purchase Agreement (PPA) afsluiten.
Power Purchase Agreement (PPA)
In een PPA spreekt u met de producent af dat u voor een aantal jaar stroom afneemt, inclusief de bijbehorende GvO’s. Uw bijdrage geeft een producent financiële zekerheid voor het project, waardoor sprake is van additionaliteit.
Beperkingen PPA’s
Ook aan PPA’s zitten beperkingen. Zo moet het land waar de energie wordt opgewekt een directe verbinding hebben met het land van verbruik. U mag dus als bedrijf in Nederland wel een overeenkomst sluiten met een projectontwikkelaar in bijvoorbeeld Denemarken of het Verenigd Koninkrijk, maar niet in IJsland of Afrika.
Zelf direct GvO’s aankopen
Naast het kopen van GvO’s via uw energieleverancier of een PPA kunt u ook zelf GvO’s aankopen op de energiemarkt. Dit kunt u doen via een verstrekker van GvO’s, bijvoorbeeld bij een handelshuis (broker). Deze GvO’s registreert u vervolgens – als het gaat om GvO’s uit Nederland – bij VertiCer.
Waarom zelf GvO’s aankopen?
Het direct aankopen van GvO’s kan bijvoorbeeld uitkomst bieden wanneer uw organisatie veel elektrische auto’s heeft. Het opladen hiervan vindt vaak plaats bij palen die stroom leveren van een andere leverancier dan waar u een energiecontract mee heeft. Omdat laadbedrijven niet altijd Nederlandse groene stroom leveren, moet u de afgenomen stroom als grijs rekenen. Door zelf Nederlandse GvO’s aan te schaffen, kunt u de stroom voor uw elektrische wagenpark toch als groen rekenen in uw emissie-boekhouding.
Stroomverbruik vertalen naar CO₂-uitstoot
Het vertalen van (groene) netstroom naar CO₂-uitstoot moet in versie 4.0 van de CO₂-Prestatieladder op twee manieren: via de markt-gebaseerde methode en via de locatie-gebaseerde methode. Versie 3.1 stond het alleen toe om de markt-gebaseerde methode te gebruiken in uw CO₂-boekhouding.
-
De markt-gebaseerde methode
Bij de markt-gebaseerde methode rekent u voor het aandeel groene stroom dat u afneemt bij uw energieleverancier emissiefactor 0. Het deel grijze stroom vermenigvuldigt u met de factor die geldt voor de bron, zoals kolen of gas. Hier vindt u een overzicht van de emissiefactoren per bron voor Nederland. Op het stroometiket van uw energieleverancier vindt u de mix aan energiebronnen en het aandeel van de verschillende vormen van groene en grijze stroom.
Rekenformule:
Uw stroomverbruik in kWh x percentage groene stroom x 0
+ Uw stroomverbruik in kWh x percentage grijze stroom bron A x emissiefactor bron A
+ Uw stroomverbruik in kWh x percentage grijze stroom bron B x emissiefactor bron B
+ Uw stroomverbruik in kWh x percentage grijze stroom bron C x emissiefactor bron C
= De CO₂-uitstoot van uw bedrijf
-
De locatie-gebaseerde methode
De locatie-gebaseerde methode kijkt naar de emissiefactor van de totale productiemix van een land. Deze emissiefactor (kg CO₂ per kWh) is de hoeveelheid CO₂-uitstoot van alle energiebronnen van dit land gedeeld door de hoeveelheid geproduceerde elektriciteit van het land. Omdat de productiemix per land elk jaar wijzigt, verandert ook de emissiefactor. Hier vindt u de meest actuele emissiefactor voor Nederland. Deze emissiefactor vermenigvuldigt u met uw stroomverbruik.
Rekenformule:
Uw stroomverbruik in kWh x emissiefactor van het land
= De CO₂-uitstoot van uw bedrijf
Omdat deze methode kijkt naar de totale productiemix van het land doet het er dus niet toe of u in uw energiecontract heeft afgesproken dat u groene stroom afneemt. Bij de locatie-gebaseerde methode kunt u uw uitstoot dus ook niet verrekenen via GvO’s.
Waarom beide methoden toepassen?
Het toepassen van beide methoden in de CO₂-Prestatieladder zorgt voor een completer beeld van uw uitstoot. Het gebruik van GvO’s wordt hierdoor namelijk minder doorslaggevend. Hiermee proberen we het verminderen van uw stroomgebruik en eigen opwekking van energie te stimuleren.
Zelf groene stroom opwekken
Steeds meer bedrijven wekken hun eigen groene stroom op. Meestal gaat dit om zonne-energie van zonnepanelen, maar soms ook om energie van windparken en groene stroom uit rioolslib. Stroom die u teruglevert aan het elektriciteitsnet levert geen voordelen op in uw CO₂-boekhouding van de Prestatieladder. Deze stroom mag u namelijk niet compenseren met het gebruik van netstroom op een ander moment. U mag de teruglevering wel vermelden in uw boekhouding.
Meer nadruk energiebesparing
In de CO₂-Prestatieladder geldt stroom dus als groen:
- Met GvO’s uit het land waar u de stroom gebruikt
- Wanneer de energie afkomstig is van een project in het buitenland waarbij uw organisatie een cruciale financiële bijdrage heeft geleverd
- Wanneer u de energie zelf heeft opgewekt uit een duurzame bron
Door veranderingen, zoals het ook moeten toepassen van de locatie-gebaseerde methode, legt versie 4.0 van de CO₂-Prestatieladder meer nadruk op energiebesparing als manier om uw CO₂-uitstoot terug te dringen.